İsmi ile cismi müsemma bu Tepegöz, türk mitolojisinin yeraltı dünyasıyla bağlantılı şeytani varlıklarından biri.

Oğuzname' ye göre tepegöz denen bu kimse, ilk Türklerin memleketlerini harap edip insanlarını tepelemiş bir şahısmış; çirkin, iğrenç ve tepesinde tek gözü olan bu yaratığa kılıç, kargı işlemezmiş.

Tek gözlü devler olan tepegözleri yok etmenin yolu tek gözünü çıkarmakla olur. manas destanının spinoff'u sayılabilecek er töştük destanı'nda da kahraman, tıpkı dede korkut hikayeleri'nde olduğu gibi tepegöz'ü öldürmek için demirden bir şişi ısıtıp onun gözüne sokar.

Dede korkut hikayeleri'nden basat'ın tepegöz'ü öldürmesi kısaca şöyle anlatılır:

Bir gün oğuz üzerine düşmanlar gelip, bir karışıklık yaratıp kaçtılar. bu esnada, aruz koca'nın yere düşen oğlunu, bir aslancık kapıp kendi yuvasına götürdü.

Aradan yıllar geçti. aslana benzer bir adam, sürekli oğuz atlarına saldırıyordu. aruz koca anladı ki bu oğludur. oğlanı tutup getirdiler. yedirdiler, içirdiler lakin durmayıp kaçtı. kaç defa getirdilerse o kadar kaçtı. en son dedem korkut konuştu, adını da basat koydu. basat, kaçmaktan vazgeçti.

Bir gün oğuz yaylaya göçtü, yaylada bir çoban bir peri kızı ile yattı. bir yıl sonra peri kızı getirip oraya bir paket bıraktı,paket vurdukça büyüdü. içinden bir gözü tepesinde olan bir yaratık çıktı.

Aruz koca, Bayındır han'a dedi ki: han'ım, ver bunu benim Basat'la beraber büyüteyim.

Han izin verince alıp evine getirdi. bir süt anne tuttular. üç emmede canını aldı, kaç dadı getirdilerse eme eme öldürdü. Neticede sütle beslemeye karar verdiler, ancak günde bir kazan süt yetmiyordu. büyüdükçe ele avuca sığmaz bir yaramaz oldu.

Bütün oba elinden yaka silkti. Aruz koca onu evden kovdu, anası gelip Tepegöz' ün parmağına bir yüzük taktı. bundan sonra onu kılıç kesmeyecek, ok batmayacaktı.

Tepegöz eşkıyalığa başladı, üstüne nice savaşçılar vardı, baş edemediler, cümle oğuz ilini haraca bağladı, her kapıdan hizmetçi aldı. sıra Basat' a geldi, babasının, anasının elini öpüp helalleşti.

Tepegöz' ün yakınına gelince, birkaç ok attı, çarptı kırıldı. Tepegöz farkına varıp Basat' ı tuttuğu gibi çizmesinin içine koydu. sonra da uyudu. Basat baktı sadece gözünde et var, kızgın şişi et olan yere soktu. Tepegöz' den bir ses çıktı ki yerler, gökler inledi.

Basat kaçtı, tepegöz peşine düştü,bir ağıla girdi, koyun kılığına girip kaçtı. Tepegöz ne yaptıysa Basat ile başa çıkamadı,en sonunda Basat Tepegöz' ün kendi kılıcıyla boynunu vurdu. cümle oğuz basat'ı takdir etti.

Dedem korkut da gelip boy boyladı, soy soyladı, Basat için güzel sözler söyledi."

Evet  Tepegöz misali  toplumun huzurunu bozmak, toplumda  nifak üretmek ,kendi emel ve ikballerine ulaşmak için ,çakma hesap açma, algı oluşturmak için isimlerini, kimliklerini gizleme hususunda mahir olanlar fitne saçmak için ortalıktalar.

Her çağın bir Tepe Gözü olsada bir Basat çıkar elbet